Als je na de havo wilt doorleren, is het een logische stap om een hbo-opleiding te kiezen. Toch kan de stap van havo naar hbo best groot zijn! In deze blog vind je daarom wat een hbo-opleiding is, wat je kunt verwachten, wat de verschillen zijn tussen havo en hbo en welke vervolgopleidingen je na het hbo kunt volgen.

Wat is een hbo-opleiding?

Hbo staat voor hoger beroepsonderwijs. Je kunt van havo naar hbo doorstromen, maar je kunt ook een hbo-opleiding volgen als je mbo of vwo hebt afgerond. De meeste hbo-opleidingen richten zich op een specifiek vakgebied. Maar tegenwoordig zijn er ook opleidingen, waarbij je in het eerste jaar alleen een richting kiest. Daarna kan je dan een specifieke studie kiezen. Een hbo-opleiding volg je aan een hogeschool. De meeste grote steden hebben 1 of meerdere hogescholen. Elke hogeschool heeft een eigen karakter. Het is daarom handig om de open dag van meerdere hogescholen te bezoeken, voordat je een keuze maakt.

Wat kun je verwachten van een hbo-opleiding?                                                                

De meeste hbo-bachelors duren vier jaar. Elk studiejaar bestaat uit 60 studiepunten (ook wel ECTS genoemd). Elk studiepunt staat voor 28 studie-uren. Deze studie-uren zijn verspreid over de hoorcolleges, werkcolleges en thuisstudie. In het eerste jaar moet je een positief bindend studieadvies (BSA) krijgen om op de opleiding te mogen blijven. Hoeveel punten je moet halen voor een positief BSA verschilt per opleiding en kan tussen de 36 en 60 punten zijn, maar meestal is het rond de 54. Heb je minder punten behaald dan het minimum voor jouw opleiding? Dan krijg je een negatief BSA. Dit betekent dat je dan niet op de opleiding mag blijven. Ook is het op het hbo verplicht om een stage te lopen. Meestal is dit in het derde jaar. In het laatste jaar schrijf je een scriptie die je vaak ook combineert met een stage bij het bedrijf waar je het onderzoek uitvoert. Als je alle 240 studiepunten hebt gehaald, ben je afgestudeerd!

Tip: meer informatie over afstuderen lees je op onze pagina zo werkt afstuderen!

Wat zijn de verschillen tussen havo en hbo?

Zelfstandigheid

Het grootste verschil is dat je op het hbo een stuk zelfstandiger aan de slag moet. Op de havo wordt precies verteld welk studiemateriaal je nodig hebt, wat het huiswerk is, wanneer je een toets hebt en wat je moet leren voor een toets. Op het hbo is dat heel anders. Er wordt van je verwacht dat je zelf de juiste boeken van de boekenlijst regelt. Je moet zelf opzoeken (en noteren!) wat je voor het volgende college moet voorbereiden, wanneer je een toets hebt, waar je een toets hebt en wat je voor elke toets moet leren. Ook als je extra hulp nodig hebt, moet je op het hbo zelf uitzoeken wie jou kan helpen en zelf contact leggen met deze persoon. Wel krijg je enige studiebegeleiding in de vorm van een studieloopbaanbegeleider (SLB’er).

Aanwezigheid

Meer zelfstandigheid betekent ook dat er minder op je aanwezigheid wordt gelet. Vaak is er wel een aanwezigheidsregel voor de werkcolleges. Meestal moet je minimaal 70% tot 80% van de werkcolleges bijwonen om een vak af te mogen ronden. Toch is het verstandig om zoveel mogelijk hoor- en werkcolleges te volgen. Je mist namelijk een heleboel als je er een keer niet bent!

Studietempo

Een ander verschil is dat het tempo op het hbo veel hoger ligt dan op de havo. Op de havo behandel je misschien een hoofdstuk per maand, terwijl je op het hbo een heel boek per periode behandelt. Een periode duurt meestal 8 weken plus de tentamenperiode van 2 weken. Ondanks dat het tempo een stuk hoger ligt, is het wel fijn dat alle vakken onderling verband houden. Meestal is er een hoofdthema per periode, waardoor het studiemateriaal van de verschillende vakken ook raakvlakken heeft. Dit terwijl je op de havo allerlei losse vakken volgde die meestal niks met elkaar te maken hadden.

Competenties

Ook werk je gedurende de hbo-opleiding aan competenties. Competenties zijn vaardigheden die je kunt leren en ontwikkelen. De definitie van een competentie is het vermogen of de kennis om een handeling bekwaam uit te voeren of een probleem juist op te lossen. De competenties die bij jouw hbo-opleiding horen, zorgen ervoor dat je na de opleiding aan de slag kunt in het werkveld. Je beschikt met deze competenties dan over het juiste gereedschap om beroepsproblemen op te lossen.

Colleges

Nog een verschil als je van havo naar hbo gaat: je hebt niet altijd klassikaal les op het hbo. Vaak heb je hoorcolleges met alle studenten uit hetzelfde jaar van jouw opleiding. Daarnaast zijn er werkcolleges die je wel in een klas volgt. Het hbo staat er ook om bekend dat je vaak in groepsverband werkt. Meestal heb je elke periode een of meerdere projecten waar je in een groep moet samenwerken. Je levert dan ook verschillende eindproducten op met deze projectgroep, maar dit verschilt natuurlijk per opleiding.

Rooster

Een laatste verschil tussen havo en hbo is dat je rooster er heel anders uitziet op het hbo. Soms heb je dagen met maar 1 college, terwijl je op andere dagen misschien wel tot ’s avonds laat colleges hebt. Bij mijn opleiding heb ik meestal maar 4 dagen college. De vrije dag gebruik ik meestal om opdrachten te maken of met mijn projectgroep af te spreken. Ook zijn er geen pauzes tussen de colleges ingeroosterd. Je kunt dan vaak wat eten als er geen college staat ingeroosterd. Bij sommige docenten mag je ook tijdens het college eten, maar dit mag weer niet bij elke opleiding.

Doorstuderen na het hbo

Na de hbo-bachelor beschik je vaak al over genoeg kennis en vaardigheden om een baan te vinden. Maar als je wilt doorstuderen kan dat natuurlijk ook! Er zijn bijna 400 hbo-masteropleidingen. De meeste duren 1 jaar, maar sommige masters duren 2 jaar. Helaas zijn er een stuk minder hbo-masters dan wo-masters. Maar je kunt ook naar een wo-master op de universiteit doorstromen. Vaak moet je dan wel een toelatingstoets of assessment maken. Als je dan wordt aangenomen, moet je voor de meeste wo-masters eerst een schakeljaar volgen. Na het schakeljaar mag je dan de master op de universiteit volgen die 1 of 2 jaar duurt.

Tip: wil je meer weten over het verschil tussen een bachelor en master? Kijk dan ook even op onze pagina Verschil tussen associate degree, bachelor en master.